Haïku : Différinche intre vérsions

Contenu supprimé Contenu ajouté
Catrope (dviser | contérbuchons)
m 2 versions : Importing, second attempt
Xqbot (dviser | contérbuchons)
m robot Ajoute: li:Haiku (dichvorm) Retire: eo:Hajko Modifie: fr:Haïku; changement de type cosmétique
Line 1:
= '''Haïku''' ( 俳句 ) =
 
Ch’poéte [[Bashō Matsuo|Bashō Matsuo]] (1644-1694) o foait des haïku in preumié.
 
Shiki Masaoka (1867-1902) o créé ch’nom éd haïku.
 
Ch’est un raÿe poème djaponé.
 
 
In foait chés haïkus japonais aveuc eune seule colonne aveuc un tercet éd 5, 7 et 5 mores .
 
In picard, in rimplache chés [[More (linguistique)|mores]] pèr des silabes.
Line 14:
== Egzimpes ==
 
[[ImageFichier:Kokuho Jodoji Basho Haiku.jpg|thumb|right|180px|Tombe [[Matsuo Bashō|Matsuo Bashō]]]]
 
* Vlo un célébe haïku djaponé , 古池や 蛙飛込む 水の音 , écrit pèr [[Bashō Matsuo|Matsuo Bashō]] :
 
::::''din ch'viu intaille,''
Line 42:
:富士の風や 扇にのせて 江戸土産
 
::::''Ch' vint Mt. Fuji''
::::''j'ai print m'bénette!''
::::''un présint éd Edo''
Line 68:
Pèr egzimpe in o ch’chrigié in fleurs pou echl' érnouvieu, ch' vol du hourlon pou chl' été, etc.
 
== Chés haïkus in picard ==
 
Damien Gabriels il o écrit des haïkus in chti.
Line 85:
 
 
Pou vir chés eutes haichtis ch'est su ch' chite-lo = http://haikus-au-fil-des-jours.wifeo.com/haichtis-textes.php
 
== Egzimpe éd haycous in walon ==
Line 96:
 
 
== Chés haïkus in frinsé ==
 
* Ch' preumié live in langue franchoèse, ch'est ''au fil de l'eau'' (1905),([[Paul-Louis Couchoud|Paul-Louis Couchoud]]).
 
* [[Claudel Paul|Paul Claudel]], ''Cent phrases pour éventails'', Paris, Gallimard, 1942
Line 104:
== Moétes djaponés éd haïku ==
 
[[ImageFichier:YosaBusonGrave.jpg|thumb|right|180px|Tombe [[Yosa Buson|Yosa Buson]]]]
 
;[[Epoque d'Edo|Période d'Edo]] (1600-1868)
* [[Bashō Matsuo|Bashō Matsuo]] 松尾 芭蕉 Matsuo Bashō
* [[Chiyo-ni|Chiyo-ni]]
* [[Yosa Buson|Yosa Buson]]
* [[Kobayashi Issa|Kobayashi Issa]] 小林 一茶
* [[Ryōkan|Ryōkan]]
 
;[[Ere Meiji|Ere Meiji]] (1868-1912)
* [[Shiki Masaoka|Shiki Masaoka]]
* [[Natsume Sōseki|Natsume Sōseki]]
 
;[[Ère Taishō|Ère Taishō]] (1912-1926)
 
;[[Ère Shōwa (1926-1989)|Ère Shōwa]] (1926-1989)
* [[Sumitaku Kenshin|Sumitaku Kenshin]]
* [[Kyoshi Takahama|Kyoshi Takahama]]
 
;Moderne
 
* [[Ippekiro Nakatsuka|Ippekiro Nakatsuka]]
* [[Sekitei Hara|Sekitei Hara]]
* [[Hisajo Sugita|Hisajo Sugita]]
* [[Suju Takano|Suju Takano]]
* [[Kakio Tomizawa|Kakio Tomizawa]]
* [[Koi Nagata|Koi Nagata]]
* [[Ozaki Hōsai|Ozaki Hōsai]]
* [[Taneda Santōka|Taneda Santōka]]
* [[Katō Shūson|Katō Shūson]]
* [[Kaneko Tōta|Kaneko Tōta]]
* [[Natsuishi Ban'ya|Natsuishi Ban'ya]]
 
 
Line 142:
{{col-begin}}
{{col-break}}
* [[Arakida Moritake|Arakida Moritake]] (1549–15491549–1549)
* [[Matsuo Bashō|Matsuo Bashō]] (1644–16941644–1694)- 松尾芭蕉(1644年 - 1694年)
* [[Nozawa Bonchō|Nozawa Bonchō]] (c. 1640 –1714–1714)
* [[Takarai Kikaku|Takarai Kikaku]](1661 –1707–1707 )
* [[Onitsura|Onitsura]] (1661 –1738–1738)
{{col-break}}
* [[Yokoi Yayū|Yokoi Yayū]](1702–17831702–1783)
* [[Chiyo-ni|Chiyo-ni]] (1703–17751703–1775)
* [[Yosa Buson|Yosa Buson]] (1716–17831716–1783) - 与謝蕪村(1716年 - 1783年)
* [[Kobayashi Issa|Kobayashi Issa]] (1763–18271763–1827) - 小林一茶(1763年 - 1827年)
 
{{col-end}}
Line 158:
{{col-begin}}
{{col-break}}
* [[Masaoka Shiki|Masaoka Shiki]] (1867–19021867–1902) - 近現代 · 正岡子規(1867年 - 1902年)
* [[Kawahigashi Hekigotō|Kawahigashi Hekigotō]] (1873–19371873–1937]]) - 河東碧梧桐(1873年 - 1937年)
* [[Takahama Kyoshi|Takahama Kyoshi]] (1874–19591874–1959) - 高浜虚子(1874年 - 1959年)
* [[Taneda Santōka|Taneda Santōka]] (1882–19401882–1940) - 種田山頭火(1882年 - 1940年)
{{col-break}}
* [[Ozaki Hōsai|Ozaki Hōsai]] (1882 –1926–1926) - 尾崎放哉(1885年 - 1926年)
* [[Ogiwara Seisensui|Ogiwara Seisensui]] (1884 –1976–1976)
* [[Natsume Sōseki|Natsume Sōseki]] (1867–19161867–1916)
* [[Ryūnosuke Akutagawa|Ryūnosuke Akutagawa]] (1892 –1927–1927)
{{col-end}}
 
::::xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
 
* 江戸時代(厳密には俳句ではなく俳諧を詠んだが、優れた地発句ゆえに俳句と同一視される)
· 松尾芭蕉(1644年 - 1694年)
Line 225:
== Bibliografie ==
 
* [[Georges Schehadé|Georges Schehadé]], ''Anthologie du vers unique'', Paris, Ramsay, 1977
* [[Roger Munier|Roger Munier]], ''Haïku'', (préf. de [[Yves Bonnefoy|Yves Bonnefoy]]), Paris, Fayard, 1978
* [[Maurice Coyaud|Maurice Coyaud]], ''Fourmis sans ombre : le livre du Haiku : Anthologie-promenade'', Paris, Phébus, 1978
* [[Maurice Coyaud|Maurice Coyaud]], ''Fêtes au Japon : Haiku'', Paris, PAF, 1978
* [[Maurice Coyaud|Maurice Coyaud]], ''Tanka Haiku Renga, Le triangle magique'', Les Belles Lettres,1996
* [[Alain Kervern|Alain Kervern]], ''Malgré le givre'', Éd. Folle Avoine, 1987
* [[Alain Kervern|Alain Kervern]], ''Le réveil de la loutre'', Éd. Folle Avoine, 1990
* [[René Sieffert|René Sieffert]], ''Bashô - Le Sac à charbon'', POF, 1993
* Éditions Moundarren : Bashô, Buson, Ryokan, Issa, Shiki, etc. (version bilingue japonais - français)
* Éditions Verdier : Bashô, Buson, Ryokan, Issa, Shiki (version bilingue + transcription du japonais)
* [[Roland Barthes|Roland Barthes]], ''L'Empire des signes'', parle du haiku japonais et donne une description de la perception occidentale des Haïku.
* ''L'art du haïku, pour une philosophie de l'instant'', textes de Vincent Brochard et Pascale Senk, collection l'esprit d'ouverture chez Belfond.
 
Line 246:
* [http://www.100pour100haiku.fr/ Chuchon pou l’promocion du haïku]
 
[[Catégorie:Poésie]]
 
[[Category:poésie]]
 
[[ar:هايكو]]
Ligne 262 ⟶ 260 :
[[de:Haiku]]
[[en:Haiku]]
[[eo:Hajko]]
[[es:Haiku]]
[[et:Haiku]]
Ligne 268 ⟶ 265 :
[[fa:هایکو]]
[[fi:Haiku]]
[[fr:HaikuHaïku]]
[[gan:俳句]]
[[gl:Haiku]]
Ligne 284 ⟶ 281 :
[[la:Haicu]]
[[lb:Haiku]]
[[li:Haiku (dichvorm)]]
[[lt:Haiku]]
[[lv:Haiku]]